Definicje i miary czynników inflacyjnych, ważne pojęcia

Podstawowe pojęciami dotyczącymi czynników inflacyjnych są:

• Inflacja – stopa wzrostu ogólnego poziomu cen
• Deflacja – stopa spadku ogólnego poziomu cen
• Dezinflacja – spadek stopy inflacji
• Hiperinflacja – inflacja powyżej 50% miesięcznie

Miary inflacji

Inflacja może być mierzona za pomocą różnych indeksów cen. Najpopularniejszymi są:

• Indeks cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI)
• Indeks cen produkcji przemysłowej (PPI)
• Deflator PKB (kwartalnie)

Miary inflacji bazowej (core inflation), wyłączenie cen kontrolowanych, najbardziej zmiennych, paliw itp. Szczególnie przydatne dla władz monetarnych

Różne statystyczne sposoby przedstawiania inflacji:

• Inflacja narastająca (grudzień roku poprzedniego = 100)
• Inflacja miesięczna (miesiąc poprzedni = 100). Silna sezonowość.
• Inflacja roczna (analogiczny miesiąc roku poprzedniego = 100) Wskaźnik pozbawiony sezonowości.

Dlaczego kraje bogatsze są zazwyczaj droższe od krajów ubogich?

Wytłumaczenie jest proste: wyższe koszty pracy nie wystarczą, ponieważ wyższe płace odpowiadają wyższej produktywności i tym samym nie wpływają na koszta. Wnikając głębiej: dobra dzielą się na handlowalne i niehandlowalne. Ceny tych pierwszych są takie same na całym świecie. Oznacza to, że za wyższe ceny odpowiadają dobra niehandlowalne, co znacza, że wyższa produktywność w sektorze handlowalnych oznacza drogie produkty sektora dóbr nontradables.

Wnioski dla teorii inflacji

Empiria pokazuje, że kiedy kraje się bogacą przez wzrost wydajności pracy, wzrost produktywności jest wyższy w sektorze tradables (konkurencja). To oznacza, że w krajach, które się rozwijają proporcja rośnie. Kraje bogatsze są droższe, bo tam proporcja jest gorsza tzn. bardziej zachwiane są proporcje produktywności pomiędzy obydwoma sektorami.

Jeżeli kraj A rozwija się szybciej niż kraj B, to P będzie rosło w stosunku do EP*. Oznacza to aprecjację krajowej waluty. Szczególnie w sytuacji sztywnych kursów walutowych, będzie to owocowało inflacją w kraju szybciej się rozwijającym. Patrz analogie Polska, ERMII, EMU.

Efekt wyrównywania cen

Istotny np. W Unii Gospodarczo – Walutowej po zniesieniu barier celnych, transportowych oraz po zwiększeniu przejrzystości cenowej rynku (wspólna waluta w przypadku strefy EURO).